In 1999 vroeg mijn toenmalige leidinggevende of ik een vergadering wilde bijwonen van Stipel. Ik kreeg een korte uitleg en ben aangeschoven. Ik weet nog dat veel langs mij heen ging, omdat ik er natuurlijk zomaar inviel. Stipel bestond toen nog niet zo lang en moest nog bekendheid krijgen in de markt.
Wat is Stipel?
Stipel staat voor: Stichting Persoonscertificatie Energietechniek. Stipel heeft een certificatiesysteem ontworpen welke gericht is op het bereiken van eenduidigheid in het veilig werken met elektriciteit en gas. Het doel daarvan is om arbeidsongevallen in de energietechniek te voorkomen. Daarbij speelt de bekwaamheid van het personeel een cruciale rol. Stipel heeft ervoor gezorgd dat die bekwaamheid aantoonbaar kan worden gemaakt. Met bekwaamheid bedoel ik de kennis en vaardigheden om veilig aan en met elektrische installaties te werken.
Die aantoonbare bekwaamheid moet uiteraard wel geaccepteerd worden in de markt. Een opdrachtgever moet ervan uit kunnen gaan dat een vakbekwaam persoon ook echt vakbekwaam is. Dat is gerealiseerd door het Stipel certificatiesysteem dat bestaat uit een rolverdeling tussen College van Deskundigen, Certificerende Instelling, Examenbureaus en Opleiders. Op de Stipel website staat het complete proces omschreven.
Wat betekent dit voor de deelnemer?
Voor de deelnemer betekent dit dat hij of zij een examen moet doen in theorie en praktijk. Als de deelnemer slaagt, komt hij of zij in aanmerking voor een persoonscertificaat. Voor industrie en utiliteit zijn de eindtermen uit het Stipel certificatieschema voor laagspanning gebaseerd op NEN 3140 en voor hoogspanning op NEN 3840. De certificatieschema’s voor de netbeheerders zijn gebaseerd op de BEI BHS en de BEI BLS en voor gas op VIAG.
De opleider bereidt de cursist voor op het examen. NEN verzorgt deze opleidingen, waarbij er sprake is van een herhalingstraining en een basistraining.
De basistoets en certificatietoets
Alle onderwerpen die de deelnemer moet beheersen, zijn in de vorm van eindtermen (leerdoelen) in het certificatieschema vastgelegd. Tijdens de herhalingstraining komen alleen de arbeidsveiligheidsaspecten uit NEN 3140 aan de orde. Deze worden eens in de drie jaar in de certificatietoets getoetst.
Tijdens de basistraining worden behalve de arbeidsveiligheidsaspecten ook de relevante elektrotechnische onderwerpen behandeld, want alleen als een deelnemer voor het eerst examen doet, worden ook deze onderwerpen getoetst (de basistoets). Een installatie/werk-verantwoordelijke of vakbekwaam persoon moet namelijk als voorwaarde zijn vak aantoonbaar beheersen.
Leerboek Basisinformatie elektrotechniek
De onderwerpen die tijdens deze basistraining aan de orde komen, zijn behoorlijk divers en kunnen hier en daar ook aardig de diepte in gaan. Een technicus die al een tijd van school is, moet zijn kennis dus behoorlijk oppoetsen. Goed studiemateriaal helpt daar enorm bij en om die reden kreeg ik de vraag van NEN om een leerboek te schrijven, waarbij de basistoets-eindtermen worden behandeld. Dat heb ik eindterm voor eindterm gedaan en daar is dit boek het resultaat van.
Het boek is rijk geïllustreerd, want ook in de elektrotechniek zegt een schema of een plaatje meer dan duizend woorden. Iedere paragraaf wordt afgesloten met oefenvragen, zodat op iedere eindterm wordt geoefend. Daarnaast is er ook een oefenexamen in het boek opgenomen.
De redactie heeft gezorgd voor een glasheldere lay-out en indeling, waardoor het zeer plezierig leest en waardoor het een heel effectief leermiddel is. Behalve als voorbereiding op de basistoets is het ook gewoon een handig boek voor degene die zijn elektrotechnische kennis weer omhoog wil halen.
Ik wens alle deelnemers heel veel lees en studieplezier met dit boek!
Rob Kaspers